Konservatif diş dolgu tedavisi, içinde sinir olmayan kanallar bulunan kemikten daha sert yapının tedavisiyle ilgilenen bir tedavi yöntemidir. Burada kısaca anlatılmak istenen, çürük yada dolgu sebebiyle zarar görmüş dişlerin oluşan madde kaybını geri kazandırmak için temizlenerek, uygun malzemelerle yenilenmek istenmesidir. Son zamanlarda bu tedavi yöntemi çok fazla tercih edilmektedir.
Diş Çürüğü Nedir?
Diş çürüğü, genellikle dolgu gibi basit bir diş işlemiyle çözülebilecek olan yaygın bir ağız problemidir. Ağızdaki kötü bakteriler genellikle şekerli yada asitli gıdalardan meydana gelen asitlerle biraraya gelir, alınan bu asitler diş minesinin minerallerini yok ederek, dişi zayıflatır ve çürümesine neden olur. Bu nedenle çürük dişin üzerinde deliksi yapılar meydana gelir.
Zamanında tedavi edilmeyen diş çürükleri, dentin bölgesine buradan da kök kısmına inerek dişin kaybedilmesine neden olur. Bazen sistemik hastalıklar buna sebep olurken kimi zamanda yenilen çikolata, şeker gibi gıdaların diş aralarında kalması ve fırçalanmamasından kaynaklanabilir. Burada dikkat edilmesi gereken çürük ilerlemeden müdahale etmektir.
Dişin çürümesi 5 ana başlık altında toplanır
Bu başlıkları şöyle sıralayabiliriz;
- Demineralizasyon : Dişteki küçük beyaz tebeşirimsi lekelenmelerdir. Diş minesindeki minerallerin parçalandığını gösterir.
- Mine Çürüğü: Tedavi edilmezse çürük ilerler ve diş minesini parçalamaya devam eder. Buradan sonra boşluklar ve delikler oluşur.
- Dentin Çürüğü: Bu noktada dişteki boşluklar çok belirginleşir. Dişte hassasiyet oluşur. Dişteki lekeler koyulaşmaya başlar.
- Pulpa Hasarı: Bu tabaka en iç tabakadır. Dişi canlı tutan sinirleri ve kan damarlarını içerir. Diş etlerinde kızarıklık ve şişlik oluşur.
- Apseli Diş: Diş çürükleri tedavi edilmediğinde enfeksiyon oluşur. Burada görülen semptomlardan biride çene yada yüzdeki ağrıdır.
Diş çürüğü belirtileri şunlardır;
- Aralıklarla artan diş ağrısı
- Yoğun bir şekilde hissedilen ağız kokusu
- Dişte oluşan delikler veya boşluklar
- Dişte oluşan kahverengi, siyah zaman zamanda beyaz lekeler
- Diş hassasiyeti
- Diş eti kanaması
- Besin ısırılmasında yada çiğnenmesinde hissedilen ağrı
- Yüzde şişkinlik
Eğer bu şikayetleriniz var ise biran önce bir diş hekimliğine başvurmanız gerekir.
Diş Çürüğünün Etkenleri
Diş çürüğünün en yaygın etkenleri;
- Dişin düzenli fırçalanmaması
- Diş ipinin kullanılmaması (plak ve diş çürüğü oluşumuna neden olur)
- Şekerli ve asitli yiyecek ve içecekler
- Ağızda biriken bakteriler
- Yetersiz tükürük salgısı
- Sigara içme, alkol kullanimi
- Diş ve Ağız Hijyeni: Dişlerin düzenli fırçalanmaması.
- Diş İpi Kullanılmaması: Diş arasında plaklara neden olabilir.
- Şekerli ve Karbonhidratlı Yiyecekler: Bakteriler şekerli ve Karbonhidratlı yiyecekleri tüketerek , asidik madde üretirler. Bu maddelerde diş minesini zayıflatır.
- Genetik Faktörler: Bazı insanlar genetik olarak diş çürümesine yatkın olabilirler.
- Tükürük Akışının Azalması: Tükürük ağız içindeki ,asidi nötralize eder. Tükürüğün azalması diş çürümesi riskini azaltır.
- Dişin Pozisyonu: Dişlerin düzgün bir şekilde yerleşmemesi temizliği zorlaştırır ve çürümeye yol açar.
- Sigara, Alkol: Diş eti hastalıklarını çoğaltır. Diş çürümesine yol açar.
- Diş Minesi Bozuklukları: Diş minesinin genetik bozukluğu çürümelere ve hassasiyete yol açar.
Son dönemlerde yaygın olarak gençlerde ve çocuklarda diş çürümesi fazlasıyla görülmektedir.
Bunun en önemli nedenleri;
- Şekerli içecekler ve atıştırmalıklar
- Düzensiz diş fırçalama
- Diş hekimi ziyaretlerinin ihmali
- Emzik ve biberon alışkanlıkları
- Ağız içi tükürük salgısı farklılıkları
Diş çürümesini durdurmanın birkaç yolu vardır. Bunlara dikkat edildiği takdirde dişlerin daha fazla çürümesi durdurulabilir.
Bu faktörler;
- Dişlere gerekli bakımlar yapılıp, düzenli olarak fırçalanıp, diş ipi kullanılması.
- Floridli diş macunu florid diş çürümesini engelleyen bir mineraldir. Bu diş macununu kullanmak diş sağlığının korunmasına yardımcı olur.
- Sağlıklı beslenme alışkanlığı diş çürümesinin azalmasında büyük rol oynar.
- Asitli içecekler içmemek ve su tüketimini arttırmak diş minemizdeki çürümeleri engeller.
- Sigara ve alkolden kaçınma
- Tükürük akışını arttırmak( buda şekersiz sakız çiğneyerek ve bol su tüketerek sağlanabilir.)
Konservatif Diş Dolgu Tedavisi Nasıl Yapılır?
Konservatif tedavi, hastalığın ilerlemesinin yakından takip edildiği tedavi türüne denir. Konservatif diş dolgusu mine ve dentin kısımlarından oluşan çürükler özel aletlerle temizlenir. Sonrasında kalan diş dokuları korunarak eski diş ile aynı olacak şekilde bir çeşit dolgu tekniği ile doldurulur.
Bu diş tedavisindeki asıl amaç, cerrahi müdahalede bulunmadan dişin sağlıklı yapısını koruyarak dişin sağlığını geri kazanmasını sağlamaktır.
En kolay konservatif tedavi; çürüğün oluşumunu engellemek için hastaya verilen önerilerdir. Yaygın olanı ise çürük oluşan dişin dolgu malzemeleriyle birlikte onarılmasıdır. Dişlere dolgu yapılması için diş dokusunun bozulmuş olması gerekir.
- Çürük: Bakteri plakları ürettikleri asitle dişin sert yapısını diş minesi, dentin ve sement tabakalarının hasar görmesidir.
- Aşınma: Dişlerdeki mine kaybıdır.
- Renk ve Yapı Bozukluğu: Dişlerde oluşan delikler , siyah ve kahverengimsi lekelerdir.
- Gelişimsel : Dişlerde gelişmeme ve madde kayıplarının olduğu durumlardır.
- Tramva: Dişlerde meydana gelen kırılma yada diş kayıplarıdır.
Bu durumlar meydana geldiğinde konservatif tedaviye başvurulabilir. Dolgu olarak yapılan bu işlemde dişe kaybolan estetik ve fonksiyonun geri verilmesi amaçlanır. Günümüzde dolgu malzemeleri olarak amalgam, kompozit materyaller ve porselenler kullanılır.
Şimdiki zamanda amalgam yani gümüş renk ve içerikli dolguların kullanımı azalırken doğal diş rengi (dişin kendi rengine uygun kompozit ve porselen ) dolguların kullanımı artmaktadır.
Diş Dolgusu Çeşitleri
Diş dolguları yapıldıkları malzemeler, farklı renkler ve farklı çeşitlerde karşımıza çıkar.
Beş farklı dolgu çeşiti vardır.
Bunlar;
- Estetik Dolgular
- Beyaz Dolgular
- Porselen Dolgular
- Amalgam Dolgular
- Diğer Dolgular
Estetik Dolgular: Renk bozukluklarında çürüyen, kırılan dişleri onarmada tercih edilir. Beyaz ve porselen dolgu olarak ikiye ayrılır;
- Beyaz Dolgular: Bu dolgu, kompozit dolgu)olarakta bilinir. Burada dişlerin çürükleri temizlenir temizlemeden sonra ışın cihazındaki ışınlar aracılığıyla dişteki boşluk doldurulur. Sonrasında diş ve kompozit malzeme birbirine sabitlenir ve cilalamaya geçilir.
- Porselen Dolgular: Bu türdeki dolgular kompozit dolgudan dolayı meydana gelebilen bozulmaların düzeltilmesinde kullanılır. Ön dişlerdeki meydana gelen sorunlarda da bu dolgular tercih edilir.
- Amalgam Dolgular: Gümüş ve gri dolgu gibi renk seçenekleri ile bilinir. Dayanıklı olarak bilinen bu dolgu, içerisinde bakır ve çinko barındırır. Genellikle arkada yer alan dişlerde kullanılır.
Diğer Dolgular: Bunlar altın , cam ve katı dolgulardır.
- Altın Dolgu: Diğer dolgu materyalleri, bağlayıcı ajan kullanılarak altın malzemesi ile karıştırılıp kullanılmasıdır. Ortalama 7 yıla kadar dayanıklılık gösterir.
- Kalıcı Dolgu: Daha kalıcı ve uzun ömürlüdür.
- Cam Dolgu: Işık kullanılmadan sertleşebilen yapıya sahip dolgu yöntemidir.
- Diş hekimi hastaya en uygun yöntemi belirleyip uygular.
Burada bilinmesi gereken dişler insanın aynasıdır, diş kontrolleri ihmal edilmemeli ve onlara en iyi şekilde bakılması gerektiğidir.
Konservatif Diş Tedavisi
Bu tedavi, diş hekiminin çürük oluşmasını engellemeye çalıştığı bir tedavi türüdür. Oluşan çürüğü temizleme onarmaya kadar devam eden bir sürece sahiptir.
Hasta, hekimi ilk ziyaretinde şikayet ve sağlık durumunu aktarır. Bununla birlikte hekim röntgen ve klinik muayeneyle ne yapılacağına karar verir. Konservatif tedavide en basit yol çürüğün ilerlemesinin durdurulmasıyken ,en yaygın yöntemi ise dişin dolgu malzemeleriyle onarılmasıdır.
