Diş sıkma ya da az bilinen diğer adıyla bruksizm birçok insanın yaşadığı sorunlardan biridir. Diş sıkma ve gıcırdatma nedenleri araştırıldığında çoğu sonuç içerisinde genetik nedenler olduğu görülecektir. Bu konuda yüzde 100 bir kesinlik olmasa da çoğunlukla genetik nedenler üzerinde durulmaktadır. Toplumda her 10 kişiden 4’ünün bu durumdan şikayetçi olduğu görülmektedir. Çünkü diş sıkmanın dişlere birçok zararı vardır. Hem dolgulara zarar verir hem de sıkma şiddetinin fazla olduğu durumlarda dişlerin kırılmasına kadar yol açabilmektedir. Bu durum genellikle uyku esnasında görülmektedir. Özellikle de ağız açık vaziyette uyuyan bireylerin uyku sırasında çenelerini aniden kapatması bu durumu tetikleyen bir nedendir. Bu rahatsızlığa sahip olan bireylerin uyku esnasındaki kas faaliyetleri, normal bireylere göre 3 kat daha fazladır.
Diş sıkma ve gıcırdatma nedenleri daha detaylı araştırıldığında ve bu yönde ele alınan makaleler incelendiğinde nörolojik nedenlerden de bahsedildiği görülecektir. Bazı araştırmalarda diş sıkmanın nörolojik kökenli olduğu da ispat edilmiştir. Bazen de bu nedenlerin hiçbiri olmaz, kişi yaşamakta olduğu diş ağrısı nedeniyle dişlerini sıkabilmektedir. Kısaca diş sıkma ve gıcırdatma nedenleri arasında; genetik faktörler, psikolojik durum, ilaçlar, nörolojik problemler, stres, uyku apnesi ve huzursuz bacak sendromu gibi durumlar sıralanabilir.
Birçok insan dişlerini sıktığının farkında değildir. Çünkü aslında bu durum çoğu zaman bilinç dışı gerçekleşmektedir. Öyle ki bazı bireyler için adeta bir alışkanlık haline gelmiştir. Bu nedenle de kendileri de bu durumdan habersizdir. Peki diş sıkma (bruksizm) belirtileri nelerdir, dişlerimizi sıktığımızı nasıl anlarız? Öncelikle çoğu insan bunu dişlerini muayene ettirdiklerinde diş hekimleri sayesinde anlamaktadır. Çünkü dişlerini sıkan insanların dişlerinde aşınmalar ve diş minelerinde de çatlamalar meydana gelmektedir. Bu durumun genellikle en büyük nedeni diş sıkmaktan kaynaklanmaktadır. Dişlerini sıkarak uyuyan insanlar sabah uyandıklarında keskin bir baş ağrısıyla uyanırlar. Ayrıca yüz ve boyun bölgelerinde de kısmi ağrılar görülmektedir. Bu rahatsızlıktan kurtulmanın yolu diş hekiminizin verdiği talimatlara harfiyen uymak olacaktır.
Diş sıkma (bruksizm) tedavisi nasıl olur, tedavisi zor mudur soruları bu rahatsızlığı yaşayan bireylerin cevabını merak ettiği sorulardan biridir. Öncelikle belirli bir tedaviye başlamadan önce sorunun bruksizm olduğundan emin olunmalıdır. Emin olunduktan sonra bu duruma sebep olan durumlar üzerinde yoğunlaşılmalıdır. Örneğin kişide uyku apnesi varsa öncelikle bu duruma bir çözüm üretilmelidir. Bu durumu anlamak tamamen diş hekiminin tecrübesine bağlıdır. Eğer tanı doğru bir şekilde konulamazsa uygulanacak tedaviler de doğal olarak bir sonuç vermeyecektir.
Diş sıkma (bruksizm) tedavisi için birçok yöntem sunulabilir. Bu yöntemlerden bir tanesi de uyurken aparey takmaktır. Uyku esnasında üst dişleriniz için özel tasarlanmış gece plakları diş sıkmanızı engellemese de diş aşınmalarını engelleyecektir. Aslında bu bir tedavi yöntemi değil, dişleri bu durumdan koruma yöntemidir. Esasında sorunun kaynağına inmek kesin bir çözüm sağlayacaktır. Eğer günlük stresiniz çoksa gününüzü daha hafif tempoyla geçirmeye çalışabilir, günün büyük bir bölümünde kitap okuyabilir, müzik dinleyebilir ya da doğa yürüyüşlerine çıkabilirsiniz. Bu gibi aktiviteler basit gibi görülse de son derece rahatlatıcı eylemlerdir. Bu sayede geceleri daha rahatlamış bir şekilde uyuyacak ve dişlerinizi sıkma ihtimaliniz daha düşük olacaktır. Bunların dışında ise; stres terapileri alabilir, daha rahat uyumanızı sağlayabilecek ilaçları doktorunuz kontrolünde alabilir, diş dolgularınızı kontrol ettirebilir ya da kas gevşetici ilaçlar kullanabilirsiniz.